Robot Photon wśród gwiazd (Międzynarodowy Dzień Kropki)

Przed zajęciami warto:

• przeczytać informacje o gwiazdozbiorach, np. na blogu Astrofan (http://astrofan.pl/gwiazdozbiory/) [dostęp: 6.09.2020]
• wypożyczyć ilustrowane książki dotyczących gwiazdozbiorów z najbliższej biblioteki. Szczególnie polecam: Co widzimy w gwiazdach: ilustrowany przewodnik po nocnym niebie / Kelsey Oseid. Warszawa, 2018
• przeczytać artykuł: Dlaczego gwiazdy rysujemy w kształcie gwiazdy? Piotra Stanisławskiego https://www.crazynauka.pl/gwiazdy-rysujemy-ksztalcie-gwiazdy/ [dostęp: 6.09.2020]
• znaleźć zdjęcia gwiaździstego nieba w wolnym dostępie, np. wykorzystując stronę: https://www.pexels.com/ [dostęp: 6.09.2020]
• znaleźć zdjęcia dowolnego gwiazdozbioru, np. gwiazdozbiór strzały https://epochtimes.pl/w-tym-stuleciu-w-gwiazdozbiorze-strzaly-zajasnieje-nowa-gwiazda/ [dostęp: 6.09.2020]

1. W jakim kształcie są gwiazdy?

Zajęcia rozpocznij od pokazania zdjęcia gwiaździstego nieba (np. https://www.pexels.com/photo/cluster-of-stars-1341279/ [dostęp: 6.09.2020]). Zapytaj dzieci o to, co widzą na zdjęciu (przykładowe odpowiedzi: niebo, noc, ciemność, gwiazdy). Dopytaj dzieci o kształt gwiazd (dzieci mogą narysować gwiazdy i porównać ich kształt między sobą). Wyjaśnij, że gwiazdy, które widzimy na niebie to tak naprawdę ogromne kule. Gwiazdy,  jako że są daleko od Ziemi mają kształt niewielkich kropek/punktów.

2. Czy potrafię narysować kropkę?

Zapytaj dzieci: Czy potrafią narysować kropkę? Czy jest to kształt trudniejszy, czy łatwiejszy do narysowania niż gwiazda? Daj czas na swobodne wypowiedzi oraz zaproś do wysłuchania historii Waszti, bohaterki książki Kropka Petera H. Reynoldsa.

Porozmawiaj z dziećmi na temat książki:

• Kim była bohaterka książki?
• Dlaczego na początku historii Waszti nie chciała rysować?
• Jaką figurę/kształt Waszti malowała na swoich obrazach?

Edukacja zdalna

Zachęć dzieci do narysowania gwiazd/kropek na wirtualnej kartce, wykorzystując narzędzie https://whiteboard.fi (narzędzie nie wymaga logowania). Możesz udostępnić ekran pokazując efekty pracy dzieci na swoimi gwiazdami/kropkami. Możesz też udostępnić wirtualną tablicę, gdzie dzieci od razu zobaczą efekty pracy całej grupy (szczególnie polecam: https://awwapp.com).

3. Czym jest gwiazdozbiór?

Pokaż dzieciom zdjęcie dowolnego gwiazdozbioru (np. strzały: https://epochtimes.pl/w-tym-stuleciu-w-gwiazdozbiorze-strzaly-zajasnieje-nowa-gwiazda/ [dostęp: 6.09.2020]). Dopytaj, czy taki obraz/zdjęcie mogła stworzyć Waszti. Wyjaśnij, że zaprezentowana grupa gwiazd to gwiazdozbiór i jest to autentyczne zdjęcie nieba. Zaproponuj zabawę w wymyślenie nazwy dla tego gwiazdozbioru. Zbierz pomysły dzieci oraz podaj nazwę zaprezentowanego gwiazdozbioru.

Wiedza dla prowadzącego

Gwiazdozbiór to grupa gwiazd zajmujących określony obszar nieba. Z czasem gwiazdy połączono w symboliczne kształty, którym nadano nazwy, np znaków zodiaków, zwierząt, postaci z mitologii. Gwiazdozbiory nazywamy też konstelacjami.

4. Odszyfruj nazwę gwiazdozbioru

Rozdaj dzieciom gwiazdozbiory z zaszyfrowaną nazwą (załącznik nr 1. Gwiazdozbiory). Wyjaśnij w jaki sposób korzystać z szyfru Cezara (każdą literę zastępujemy literą znajdującą się trzy miejsca dalej, np. by zaszyfrować literę A używamy litery D). Daj czas na pracę indywidualną, by dzieci odszyfrowały nazwy gwiazdozbiorów. 

Zaproś dzieci do podzielenia się informacjami na temat odszyfrowanych nazw gwiazdozbiorów. Porozmawiaj, czy grupa gwiazd rzeczywiście przypomina psa, ptaka, czy rybę. Podsumuj wypowiedzi stwierdzeniem, że gwiazdozbiory/układy gwiazd to symbole znajdujące się na niebie. Dopytaj dzieci, czy spotkały się z symbolami. Daj czas na odpowiedzi dzieci (jako prowadzący możesz wspomnieć o symbolu zebry na drodze, znakach drogowych, czy symbolach umieszczonych na drzwiach toalet).

Edukacja zdalna

Z załącznik nr 1. Gwiazdozbiory wybierz jeden gwiazdozbiór i udostępnij go na ekranie tak by każdy uczestnik widział kartę. Zachęć do podzielenia się odpowiedziami na czacie. Zacznij od prostej nazwy, tak by dzieci zrozumiały działanie szyfru Cezara. Możesz pokazać kilka kart i zachęcić dzieci do rozszyfrowania nazw gwiazdozbiorów.

5. Robot poznaje gwiazdozbiory

Na wspólnej przestrzeni przygotuj matę (kratownicę) z oznaczeniem osi x, y (litery i cyfry) oraz zaproś dzieci by usiadły wokół niej. Poproś dzieci by rozłożyły gwiazdozbiory zgodnie z usłyszaną instrukcją, np. gwiazdozbiór psa na polu A3 itd. Jeżeli kilkoro dzieci ma ten sam gwiazdozbiór - wszyscy kładą kartę w tym samym miejscu.

Wskazówka dla prowadzącego

Jeżeli nie dysponujesz matą możesz wykorzystać dywan, płytki, lub wykleić taśmą malarską kratownicę na podłodze w swojej sali.

Wprowadź uczestników do kolejnego zadania: robot Photon chce poznać gwiazdozbiory, które poznały dzieci podczas odszyfrowania kart. Jako prowadzący wybierz miejsce, z którego robot rozpocznie wędrówkę po macie, która zamieniła się w gwiaździste niebo. Zaproponuj pierwszy gwiazdozbiór, do którego ma udać się robot Photon.

Wybierz chętne dziecko do zaprogramowania trasy robota. Zaproponuj wykorzystanie aplikacji Photon Badge lub Photon Blocks. Daj czas na napisanie programu oraz jego przetestowanie.

Informacje na temat Photon Blocks

Po uruchomieniu aplikacji zapytaj dzieci o skojarzenia - dzieci powinny skojarzyć bloczki z programem Scratch. Odnajdźcie bloczki potrzebne do poruszania się robota: jedź do przodu/skręć prawo, itd.

Photon Blocks - interfejs, w którym uczestnik programuje robota korzystając z dostępnych bloczków, które łączy w odpowiedniej sekwencji.

Wskazówka dla prowadzącego

Jeżeli pracujesz z młodszą grupą wykorzystaj Joystick w aplikacji Photon Coding. Joystick pozwala na sterowanie robotem, co z pewnością przyspieszy pracę przy zadaniu.

Photon Joystick - interfejs, w której uczestni steruje robotem za pomocą kontrolera po prawej stronie ekranu.

Zaproponuj, jako prowadzący, że kolejne gwiazdozbiory będą wyznaczać uczestnicy zajęć.

Możesz też zaproponować, by dzieci nie używały nazw gwiazdozbiorów tylko opisały jego nazwę. Przykładowo: chcemy by dziecko zaprogramowało drogę robota do gwiazdozbioru strzały - możemy powiedzieć: przedmiot, którego potrzebujemy, by strzelać z łuku. 

Edukacja zdalna

Kamerę nakieruj na przygotowaną wcześniej matę oraz rozłóż gwiazdozbiory na macie. Dzieci mogą wskazywać współrzędne, na których powinny znaleźć się gwiazdozbiory. Wskaż miejsce, z którego startuje robot Photon. Wspólnie zastanówcie się jak powinien wyglądać program by robot Photon dotarł do pierwszego gwiazdozbioru. Wykorzystajcie strzałki: do przodu, obrót w prawo/obrót w lewo dostępne w aplikacji Photon Badge. Przetestujcie stworzony program.

6. Tworzymy własny gwiazdozbiór

Rozdaj dzieciom załącznik nr 2 z mnóstwem gwiazd (załącznik nr 2. Gwiaździste niebo). Zaproś dzieci do połączenia wybranych gwiazd, tak by powstał gwiazdozbiór, który nazwalibyśmy gwiazdozbiór Photona. Daj czas na pracę indywidualną.

Zaproś dzieci do prezentacji kształtów gwiazdozbioru Photona. Zachęć dzieci do komentowania, porównywania powstałych gwiazdozbiorów. Dopytaj, czym kierowały się przy wyborze kształtu gwiazdozbioru. Na koniec pogratuluj dzieciom pomysłów oraz olbrzymiej kreatywności. 

Wskazówka dla prowadzącego

Jeżeli nie chcesz wykorzystywać załącznika nr 2 (załącznik nr 2. Gwiaździste niebo) możesz poprosić dzieci o narysowanie gwiazdozbioru na czystej kartce. 

Edukacja zdalna

Zachęć dzieci do narysowania gwiazdozbioru na wirtualnej kartce, wykorzystując narzędzie https://whiteboard.fi (narzędzie nie wymaga logowania). Możesz udostępnić ekran pokazując efekty pracy dzieci nad gwiazdozbiorami.

7. Podsumowanie

Porozmawiaj z dziećmi na temat tego co podobało im się najbardziej podczas zajęć? Czy było coś zaskakującego, co odkryły podczas zajęć? Czy potrafią wymienić przykładowe nazwy gwiazdozbiorów?