Szkoła podstawowa 5-8 Punkty z podstawy programowej nauczania geografii: XI.3
Przygotowanie do zajęć:
Na środku klasy powinno być miejsce do rozłożenia maty przedstawiającej miasto, strefę podmiejską i wieś. Ja taką matę wykonałem sam z kolorowych kartek. Na środku (strefa żółta) znajduje się miasto, wokół niego strefa podmiejska (bliższa) - różowa i najdalej wysunięta wieś, która z czasem też może stać się strefą podmiejską (zielona). Należy też zaznaczyć dwie strzałki:
- jedną - prowadzącą ze wsi do miasta,
- drugą - prowadzącą z miasta do bliższej strefy podmiejskiej.
(na zdjęciu przedstawiam moją matę z rozłożonymi kopertami)
Część wstępna:
1. Nauczyciel wyświetla uczniom przygotowaną przez siebie prezentację z tematem i celami lekcji. Wyjaśnia, czym będą się dzisiaj na lekcji zajmować i dzieli klasę na grupy. Objaśnia zasady pracy.
2. Nauczyciel pyta uczniów, czym jest miasto, a czym strefa podmiejska i wyświetla pytanie kluczowe (otwierające) Czy w mojej gminie / w moim powiecie powstaje lub rozwija się strefa podmiejska? Uczniowie zapisują sobie pytanie, by po zrealizowaniu lekcji móc udzielić odpowiedzi na to pytanie. Nauczyciel może również zapisać lub zawiesić na tablicy pytanie, aby przez całą lekcję było widoczne dla uczniów.
Część główna:
1. Nauczyciel na podstawie prezentacji jeszcze raz wyjaśnia, czym jest miasto i prosi wybranego ucznia o wskazanie na mapie 5 największych miast w Polsce.
2. Nauczyciel objaśnia, jakie zmiany zaszły w obszarach metropolitarnych Warszawy i Krakowa. Uczniowie w grupach analizują wyświetlone na prezentacji mapy, wyciągają wnioski.
3. Nauczyciel prosi ucznia-ochotnika, by podszedł do planszy i zaprogramował robota tak, aby z miejsca oznaczonego słowem START dojechał do koperty nr 1 wzdłuż strzałki. Następnie uczeń otwiera kopertę i odczytuje pytanie. Wspólnie grupy zastanawiają się nad odpowiedzią na pytanie, dlaczego taki jest kierunek migracji (tzn. wieś - miasto). Po burzy mózgów nauczyciel wyświetla na prezentacji odpowiedź. Następny uczeń-ochotnik dalej programuje robota, by dotarł do koperty z pytaniem nr 2. Zasada jest taka sama, aż robot Photon pokona trasę od koperty 1 do koperty 9. W każdej kopercie znajduje się pytanie, na które uczniowie udzielają odpowiedzi (można naprowadzać uczniów na odpowiedź w przypadku trudniejszych pytań). Do mierzenia odległości między kopertami uczniowie mogą wykorzystać liniał. Każdą prawidłową odpowiedź nauczyciel nagradza punktem, zapisując to na tablicy z podziałem na grupy i numery zadań.
Zabawa polega na tym, że robot przemieszcza się przez cały obszar strefy podmiejskiej i miasta. Uczniowie wraz z nim odkrywają zmiany, jakie zaszły w kierunkach migracji, zmiany ludności, zmiany zagospodarowania przestrzennego. Należy zwrócić szczególną uwagę na to, że gdy robot przemieszcza się ze strefy zielonej do różowej, a następnie żółtej (czyli ze wsi do miasta) - ukazuje nam dawny kierunek migracji, natomiast na końcu robot "ucieka" ze strefy żółtej do różowej - co oznacza obecnie zauważalną zmianę kierunku migracji (z miasta na wieś, tzn. do strefy podmiejskiej). Ważne w tym momencie jest wyjaśnienie przyczyn.
4. Na zakończenie podróży robota (przystanek 9) uczniowie rozwiązują rebus (znajduje się w pytaniu 9 w załączniku 1) i wyjaśniają hasło. Mogą korzystać z tabletów i poszukać odpowiedzi w Internecie lub w podręczniku.
Część podsumowująca:
1. Uczniowie odpowiadają na pytania podsumowujące (poniżej podano tylko przykłady):
Co najbardziej podobało mi się lekcji?
Czego dziś się nauczyłem?
Co już wiedziałem, a co było nowe?
Co chciałbym jeszcze raz powtórzyć?
2. Nauczyciel dokonuje podsumowania pracy grup i ich oceny. Grupa, która zdobędzie najwięcej punktów, może zostać nagrodzona oceną, plusem lub pochwałą słowną (według zasad wprowadzonych przez nauczyciela).
Czy w mojej gminie/w moim powiecie powstaje lub rozwija się strefa podmiejska?